بررسی تکامل شخصیّت در رمان شوهر آهو خانم با تکیه بر کهن‌الگوهای بیداری قهرمان درون

نقد کهن­الگویی از نظریّه­های نوین نقد ادبی و مبتنی بر نقد روان‌شناختی است که بر اساس آرای یونگ بنا شده است. در این نوع نقد، ضمن مطالعه و بررسی کهن­الگوهای یک اثر، چگونگی جذب آن­ها توسّط ذهن شاعر و نویسندۀ این اثر نشان داده می‌شود. کهن­الگو که محصول تجربه­های مکرّر بشر در زندگی است و در ناخودآگاه وی به ودیعه نهاده شده، از زوایا و ابعاد گوناگون مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. بر پایۀ این مطالعات، سفر قهرمانی برای رسیدن به کمال و رؤیای فردیّت با تکیه بر حضور کهن­الگوها در زندگی هر فرد میسّر است. هدف این مقاله، بررسی رمان شوهر آهو خانم نوشتۀ علی محمّد افغانی از منظر نقد کهن­الگویی با تکیه بر مبانی فکری کارول. اس. پیرسون و هیو. کی.مار بر پایۀ کهن­الگوهای دوازده‌گانۀ بیداری قهرمانان درون است.       نگارندگان تلاش کرده­اند تا ضمن آشنایی اجمالی با این کهن­الگوها، نشان دهند شخصیّت­های داستانی نیز با تجلّی این کهن­الگوها می‌توانند در فرایند تفرّد گام نهند و سفر قهرمانی را پیش گیرند. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد رمان شوهر آهو خانم سرشار از کهن­الگوهاست و به دلیل رویکرد روان‌شناختی خود، بر پایۀ نظریّات کهن­الگویی قابل تحلیل است. آهو با حلول 7 کهن­الگو، روند تفرّد را در پیش می‌گیرد و دیگر شخصیّت­های داستان نقش پرورش­دهندگی را در مسیر تشرّف برای او دارند.